CZY DZIECI CHORUJĄ NA ZAPALENIE ZATOK PRZYNOSOWYCH?
Rodzice często przychodząc do gabinetu mówią, że dziecko „ma zajęte zatoki”. Zwykle dzieje się tak wtedy, gdy słychać tzw. nosową mowę (mowa jak z zatkanym nosem), widać obrzęk twarzy i boli głowa. Jak to tak naprawdę jest z zatokami.
Należy pamiętać, że błona śluzowa zatok jest bezpośrednio połączona z błoną śluzową nosa. Jeżeli mamy katar, to stan zapalny obejmuje nie tylko nos, ale również zatoki. Z tego powodu od pewnego czasu mówi się o jednostce chorobowej zwanej „zapalenie błony śluzowej nosa i zatok przynosowych”. Bardzo mało przydatne jest zatem wykonywanie zdjęcia rentgenowskiego zatok, ponieważ praktycznie zawsze przy infekcji nosa będą widoczne również zmiany zapalne w zatokach (np. pogrubienie błony śluzowej, a nawet płyn).
Jak wygląda zapalenie błony śluzowej nosa u dziecka?
Nasilenie objawów ze strony zatok zależy od kilku rzeczy. Stan zapalny i wywołany nim obrzęk błony śluzowej powoduje zwężenie, a nawet niedrożność ujść zatok. Gromadząca się w zatokach wydzielina powoduje zwiększenie ciśnienia i ból w obrębie twarzy. Objawy mogą być jeszcze cięższe, jeżeli dołączy się zakażenie bakteryjne, które dodatkowo nasili proces zapalny; często towarzyszy temu gorączka.
Jak leczyć zapalenie zatok przynosowych u dziecka?
Aby ulżyć dolegliwościom trzeba po pierwsze ułatwić odpływ wydzieliny z zatok, a po drugie zmniejszyć ilość tej wydzieliny. Do interwencji, które można zastosować w domu należą: oczyszczanie nosa, leki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa i zatok stosowane miejscowo w postaci spreju, kropli lub żelu z aplikatorem (mogą zmniejszyć obrzęk ujścia zatok). Niestety nie można samodzielnie wypłukać zatok, ponieważ płyn wstrzykiwany do nosa nie ma praktycznie szans się do nich dostać.
W większości przypadków zapalenie błony śluzowej nosa i zapalenie zatok przynosowych u dziecka jest wywołane przez wirusy i nie wymaga leczenia antybiotykami. Jeżeli jednak przebieg zapalenia zatok jest ciężki (wysoka gorączka [>39°C] i ropna wydzielina z nosa przez >3 dni, silny ból i obrzęk twarzy), to lekarz może uznać, że doszło do zakażenia bakteryjnego i konieczne są antybiotyki.
Zatoki sitowe u dziecka – rozpoznanie choroby
Wiele osób również nie wie, że zatoki u dzieci rozwijają się stopniowo. W chwili urodzenia u ponad 90% dzieci obecne są zatoki sitowe i szczękowe (ale są malutkie).
Zatoki sitowe u dziecka szybko rosną w 3.–8. roku życia, a pełny rozwój osiągają około 12. roku życia. Zatoki szczękowe rosną pomiędzy 1. a 12. rokiem życia (najintensywniej 7.–12. rż.), a ostatecznie kształtują się dopiero w wieku 15 lat. Zatoka klinowa i czołowa upowietrzniają się dopiero około 3. roku życia, częściowo rozwijają się w wieku 5–6 lat, a ostateczną wielkość i kształt uzyskują dopiero w wieku około 15 lat (zatoki klinowe) i 20 lat (zatoki czołowe). Nawet 15% dorosłych ma bardzo małe zatoki czołowe lub nie ma ich wcale. Wynika z tego, że jeżeli 4-latek pokazuje, że boli go głowa w okolicy czołowej, to bardzo mało prawdopodobne jest, że ból jest wywołany zapaleniem zatoki czołowej.
Powiązane artykuły:
Jak powstaje katar u dzieci? >>
Kiedy należy się zgłosić do lekarza z katarem? >>
Dlaczego codzienna higiena nosa u niemowlaka jest taka ważna? >>