Dlaczego codzienna higiena nosa u niemowlaka jest taka ważna?

Czyszczenie nosa to czynność, o której rodzice powinni pamiętać i to nie tylko wtedy, gdy u dziecka pojawi się katar. Drożny nos odgrywa ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu dróg oddechowych. W jego wnętrzu wdychane powietrze jest nawilżane i nagrzewane do temperatury zbliżonej do ludzkiego ciała. Ponadto błona śluzowa nosa wytwarza śluz, na którym osadzają się zanieczyszczenia oraz drobnoustroje, usuwane następnie przez ruchome rzęski znajdujące się na powierzchni śluzówki.

Są sytuacje, w których naturalny proces oczyszczania błony śluzowej nosa zostaje zachwiany. Dzieje się tak przykładowo pod wpływem dymu tytoniowego lub gdy wilgotność powietrza spada poniżej 40%. W takich warunkach ruchomość rzęsek ulega istotnemu osłabieniu. Prawidłowo funkcjonująca błona śluzowa nosa jest zatem ważną barierą chroniącą organizm przed rozwojem ostrych infekcji, w tym najczęstszych w wieku dziecięcym – infekcji wirusowych. Codzienna pielęgnacja ma największe znaczenie u noworodków i niemowląt, u których oczyszczanie śluzówki nosa nie jest tak efektywne jak u starszych dzieci czy dorosłych. U niemowląt, na skutek upośledzonej drożności nosa, szczególnie szybko pojawiają się trudności z oddychaniem. Wynika to z faktu, że przez pierwsze miesiące życia, dzieci oddychają wyłącznie przez nos, a nie potrafią oddychać przez usta. Gdy błona śluzowa nosa ulega obrzękowi pod wpływem różnych czynników (zbyt suche powietrze w pomieszczeniu, dym tytoniowy, nadmiar wydzieliny czy katar), o wiele szybciej blokuje drogę przepływu powietrza w nosku niemowlęcia i małego dziecka niż u osoby dorosłej.

Jeśli maluch ma zatkany nos i nie może swobodnie oddychać, staje się rozdrażniony, gorzej śpi i nie może swobodnie jeść. Dlatego codzienna, systematyczna higiena nosa u niemowlaka, pozwala utrzymać prawidłową funkcję błony śluzowej nosa.

Higiena nosa u niemowlaka - nawilżaj śluzuwkę

U zdrowego niemowlęcia wystarczające jest nawilżanie błony śluzowej nosa przy użyciu soli fizjologicznej (dostępnej w aptekach w małych, jednorazowych ampułkach) lub za pomocą wody morskiej w aerozolu. Wystarczy codziennie po kąpieli aplikować niemowlęciu 1-2 krople soli fizjologicznej lub pojedynczą dawkę soli morskiej w sprayu.

Higiena nosa u niemowlaka - usuwaj wydzielinę

Pod wpływem soli wydzielina w nosku ulega rozrzedzeniu i można ją łatwo usunąć przy użyciu chusteczki higienicznej zwiniętej w malutki rulonik lub przy pomocy gruszki czy aspiratora z odpowiednio małą, profilowaną końcówką. U zdrowego niemowlęcia zazwyczaj nie ma potrzeby codziennego używania gruszki lub aspiratora; zupełnie wystarczające jest, po podaniu soli fizjologicznej lub morskiej, ułożenie dziecka na brzuszku, aby wydzielina swobodnie spłynęła na zewnątrz.

U niemowlęcia z katarem czyszczenie noska powinno odbywać się kilka razy dziennie, zwłaszcza przed karmieniami oraz przed snem.

U dziecka, które skończy roczek, można rozpocząć naukę samodzielnego wycierania noska, ale dopiero trzylatek będzie potrafił zrobić to dobrze. Należy namówić dziecko, aby przycisnęło jednorazową chusteczkę do skrzydełka nosa z jednej strony, nabrało powietrza przez usta, a następnie dmuchnęło z całej siły. Potem, w analogiczny sposób, powinno oczyścić drugą dziurkę. Od początku warto uczyć dziecko oczyszczania najpierw jednej, a potem drugiej dziurki; wydmuchiwanie obu naraz sprzyja zapaleniu ucha środkowego. Wcześniej oczywiście warto zakropić nos solą fizjologiczną lub solą morską, aby rozmiękczyć wydzielinę. Nosek powinien być oczyszczany częściej w czasie infekcji kataralnej, gdyż zapobiega to podrażnieniu gardła przez spływającą wydzielinę, przedostawaniu się wydzieliny do dolnych dróg oddechowych oraz jej zaleganiu w zatokach obocznych nosa. Regularna higiena nosa u niemowlaka ułatwia mu oddychanie, oczyszcza śluzówkę z zanieczyszczeń oraz przywraca naturalną wilgotność błony śluzowej. W takich warunkach błona śluzowa nosa jest skuteczną barierą chroniąca organizm dziecka przed infekcjami.

Powiązane artykuły:

Wpływ higieny nosa na odporność organizmu >>
Katar u małego dziecka - objawy i powody >>
Jak powstaje katar u dzieci? >>