Obrzęk błony śluzowej nosa z powodu infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Co robić?

Obrzęku śluzówki nosa doświadczamy nawet kilka razy w roku. Rozszerzenie naczyń krwionośnych i wzrost ich przepuszczalności może powodować obrzęk czy nadmierne powstawanie wydzieliny. Niektórzy jednak jeszcze częściej borykają się z tym problemem. Z tego względu warto wiedzieć, co może być jego dokładną przyczyną, jakie jeszcze towarzyszą mu dolegliwości oraz jak zmniejszyć obrzęk błony śluzowej nosa. Zapraszamy do lektury!

Jakie są przyczyny obrzęku błony śluzowej nosa?

Główną przyczyną obrzęku błony śluzowej nosa jest stan zapalny, wywołany infekcją. Czynnikiem sprawczym są najczęściej wirusy, które powodują pospolitą chorobę, nazywaną przeziębieniem albo rzadziej grypę. Bakterie również mogą się do tego przyczynić, często jako kolejne zakażenie, nakładające się na to wirusowe, gdy organizm jest już mocno osłabiony. Drobnoustroje to jednak nie wszystko. U coraz większej liczby osób to alergeny doprowadzają do obrzęku śluzówki nosa. Dzieje się tak u alergików, którzy wytwarzają nadmierną odpowiedź układu odpornościowego na te zupełnie niegroźne cząstki. Powyższe przyczyny zostały już dosyć dobrze poznane przez badaczy medycznych.

Przyczyn obrzęku śluzówki nosa może być wiele, a sporo jest jeszcze nieznanych. Dlatego u niektórych osób ciężko stuprocentowo stwierdzić, co wywołuje dolegliwości. Kluczowa będzie tutaj obserwacja siebie samych i okoliczności, w których dopadają nas objawy.

Jakie są objawy obrzęku błony śluzowej nosa?

Obrzęk śluzówki nosa bierze się z poszerzenia znajdujących się w niej naczyń krwionośnych. Co więcej, oprócz samego zwiększenia średnicy, kluczowe jest to, że jednocześnie ich ściany stają się mniej szczelne. Wszystko to doprowadza do nadprodukcji wydzieliny śluzowej, której w normalnych warunkach zupełnie nie odczuwamy. U zdrowych osób wnętrze jamy nosowej jest bowiem wilgotne, aby mogło nawilżać wdychane powietrze, ale w żaden sposób nie czujemy tej wydzieliny. Jeśli jednak dojdzie do jej nadprodukcji powstaje katar, wypływający następnie częściowo na zewnątrz, a częściowo po tylnej ścianie gardła, wywołując kaszel.

Ściany przewodów nosowych są zbudowane z kości i chrząstki, więc nie mają możliwości rozciągnięcia się. Zatem nagromadzenie kataru, zwłaszcza gęstego (typowo w infekcji, w wyniku ewolucji pierwotnej, wodnistej wydzieliny), szybko da uczucie zatkanego nosa. Konsekwencją tego będzie utrudnienie albo nawet całkowite uniemożliwienie oddychania przez nos, zaburzenia węchu, często też smaku oraz inne brzmienie głosu.

Jeśli przyczyną są drobnoustroje, zmianom miejscowym będzie towarzyszyć stan podgorączkowy lub gorączka, a choroba może rozprzestrzenić się na zatoki przynosowe, dając ból głowy przy jej pochylaniu. Z kolei w alergii typowy będzie świąd nosa, wodnisty katar i częste kichanie. Dosyć często pojawia się także alergiczne zapalenie spojówek.

Jak zmniejszyć obrzęk błony śluzowej nosa?

Do zredukowania obrzęku śluzówki nosa w przebiegu infekcji i alergii, a tym samym kataru i pozostałych związanych z nim dolegliwości, dobrze sprawdzą się miejscowe środki obkurczające naczynia krwionośne. Zaliczamy do nich m.in. dostępną bez recepty ksylometazolinę. Większość tego typu preparatów dostępna jest w formie kropli, żelu lub sprayu. Żelowe nawilżają ściany nosa, dłużej utrzymują się we właściwym miejscu, nie spływają do gardła i nie wyciekają z nosa. Dzięki temu na długo przynoszą ulgę od kataru. Trzeba jednak wiedzieć, że środków zwężających naczynia nie należy stosować dłużej niż 3 do 5 dni. Długotrwała aplikacja niesie za sobą ryzyko rozwoju polekowego nieżytu nosa, czyli paradoksalnego wywołania dolegliwości, które chcieliśmy tymi preparatami leczyć. Na alergiczny nieżyt nosa pomogą również sterydy donosowe i leki przeciwhistaminowe.

W każdym przypadku kataru warto także stosować rozpylaną do nosa wodę morską albo sól fizjologiczną, które rozrzedzą wydzielinę w nosie, a dodatkowo mechanicznie wypłuczą alergeny i drobnoustroje. Pamiętajmy też o odpowiedniej pielęgnacji podrażnionych okolic nosa. Dobrze sprawdzi się maść z witaminą A, która przyspiesza gojenie ran i mocno nawilża.

Powiązane artykuły:

Śluzówka nosa: odbudowa - jak i kiedy powinno się to robić >>
Infekcja wirusowa czy bakteryjna? >>
Nawilżenie nosa - czym i jak nawilżyć nos >>

Bibliografia: 

1. Zagor M., Nieżyt nosa, Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 20.12.2017
2. Świerczyńska-Krępa M., Brożek J., Rogala B., Alergiczny nieżyt nosa, Medycyna Praktyczna dla Lekarzy, 13.08.2021

Autor artykułu: Lek. Irena Wojtowicz