Skuteczne sposoby na zatkany nos

Zatkany nos to częsty objaw, który może być związany z różnymi chorobami. Najczęściej wynika z chorób alergicznych lub infekcyjnych w okresie jesienno-zimowym. Ustalenie przyczyny zatkanego nosa jest istotne, ponieważ pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia. Jakie są dostępne metody udrażniające nos? Kiedy powinniśmy zgłosić się do lekarza?

Problem z zatkanym nosem – poznaj przyczyny

Problem z zatkanym nosem dotyczy wielu chorób. Najczęściej są to choroby o podłożu alergicznym (katar alergiczny, sienny) i infekcyjnym, co stanowi największy odsetek wszystkich przyczyn. Zatkany nos nie dotyczy jednak tylko przeziębienia oraz kataru.Może być spowodowany polipami nosa, ciałem obcym, nowotworami, wadami rozwojowymi, urazami, krzywą przegrodą nosową oraz uzależnieniem od kropli do nosa. Niewłaściwe nawilżenie śluzówki, szczególnie nasilone w okresie grzewczym, może w konsekwencji doprowadzić do dyskomfortu w obrębie śluzówki nosa, a także upośledzenia jej funkcji ochronnej. Znalezienie przyczyny zatkanego nosa jest niezwykle istotne, ponieważ umożliwia zastosowanie odpowiednio dobranego leczenia.

Jak udrażniać nos? Poznaj skuteczne sposoby

Skuteczne w udrażnianiu nosa są preparaty zwężające naczynia krwionośne, zmniejszające obrzęk i przekrwienie błony śluzowej jamy nosowej – np. zawierające ksylometazolinę. Preparaty działające miejscowo mają na celu obkurczenie śluzówek i łagodzenie uczucia zatkanego nosa. Ułatwiają oddychanie i przynoszą ulgę w przypadku krótkotrwałego leczenia niedrożności nosa spowodowanej zapaleniem błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Leków obkurczających naczynia błony śluzowej nosa nie można jednak stosować dłużej niż 5 dni ze względu na ryzyko wystąpienia polekowego nieżytu nosa.

Istnieją domowe sposoby na zatkany nos, które nawilżają błonę śluzową, a także ułatwiają rozrzedzanie i usuwanie wydzieliny. Udowodniono skuteczność sprayów z wodą morską, a także inhalacji na bazie olejków i ziół. Wykazują one działanie przeciwzapalne, a sama forma aplikacji (inhalacje) pomaga w udrażnianiu dróg oddechowych. Stosowanie ciepłych okładów w okolice nosa oraz płukanek za pomocą solanki, pomaga w rozrzedzaniu wydzieliny i zmniejszaniu jej ilości. Warto zadbać o prawidłowe nawodnienie organizmu poprzez picie odpowiedniej ilości płynów. Wskazane jest nawilżanie powietrza w celu uniknięcia podrażnienia śluzówek.

Intensywne zapachy takie jak czosnek, cebula czy miętadziałają wspomagająco przy udrażnianiu nosa. Od dawna wiemy, że czosnek wykazuje właściwości antyseptyczne i lecznicze, stąd też bywa częstym sprzymierzeńcem w walce z katarem. Zmniejszenie nasilenia dolegliwości i ułatwianie oddychania to jedne z osiąganych dzięki niemu korzyści. Aby udrożnić nos i pozbyć się kataru można wdychać zapach wyrazistych i intensywnych przypraw, takich jak imbir, curry.

Sposoby na odetkanie nosa – kiedy udać się do lekarza?

Ze względu na to, że nieżyt nosa to dolegliwość, która wpływa na ograniczenie codziennych aktywności życiowych i w znacznym stopniu obniża jakość życia chorego, bardzo często stosuje się różnego rodzaju domowe sposoby łagodzące objawy. W przypadku osób z przewlekłymi chorobami układu oddechowego (np. astmą) lub chorobami alergicznym (np. alergiczny nieżyt nosa) warto skonsultować się z lekarzem specjalistą. Postępowanie lecznicze w zależności od choroby podstawowej może się wówczas różnić.

W przypadku chorób o podłożu alergicznym kluczowe jest zidentyfikowanie i unikanie alergenu, będącego przyczyną objawów alergii. Immunoterapia alergenowa (odczulanie) jest jedyną (obok unikania kontaktu z alergenem) skuteczną terapią chorób alergicznych, wynikających z narażenia na działanie alergenów środowiska zewnętrznego. Polega na podawaniu coraz większych dawek alergenu w coraz dłuższych odstępach czasu, co prowadzi do eliminacji lub zmniejszenia stopnia nasilenia choroby. Decyzję o rozpoczęciu odczulania po wnikliwej analizie badań (wyników testów skórnych oraz miana przeciwciał skierowanych przeciwko alergenom we krwi) podejmuje specjalista alergolog.

Istnieją przypadki, w których drożność nosa może być przywrócona jedynie poprzez zabieg operacyjny. Przykładem takiej sytuacji jest skrzywiona przegroda nosowa. Wykonuje się wówczas septoplastykę (korekcję skrzywienia przegrody nosowej). Izolowane skrzywienie nie jest wskazaniem do wykonania zabiegu. Wystąpienie takich dolegliwości jak problemy z mową i węchem, chrapanie, niedrożność nosa, nawracające stany zapalne zatok i nosa jest wskazaniem do septoplastyki. Jest to zabieg małoinwazyjny z małym ryzykiem powikłań.

Preparaty udrażniające nos

Brak skuteczności domowych sposobów udrażniania nosa lub przedłużające się objawy nieżytowe są częstym powodem zgłoszenia się do lekarza. Wśród najczęściej zalecanych preparatów stosowanych w leczeniu objawów uporczywego kataru i zatkanego nosa doskonale sprawdzają się preparaty dostępne bez recepty pod postacią kropli, aerozolu lub żelu na katar (np. zawierające wspomnianą wcześniej ksylometazolinę). Forma żelu pozwoli na dłuższe utrzymywanie się środka w jamie nosowej. Obkurczają one śluzówkę nosa, ułatwiają oddychanie oraz pomagają pozbyć się zalegającej wydzieliny w drogach oddechowych. Ich działanie może być związane z hamowaniem wodnistego kataru lub udrażnianiem zatkanego nosa.

Powiązane artykuły:

Jak oczyścić zatoki? >>
Inhalacja zatok domowymi sposobami >>
Jak udrożnić zatkany nos? >>

Bibliografia: 

1. Rogala B., Immunoterapia alergenowa (odczulanie), Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 17.10.2012, (dostęp z dn. 19.06.2021).
2. Przyczyny zatkanego nosa, Dr Laryngolog,  https://drlaryngolog.pl/kompendium/zatkany-nos/ (dostęp z dn. 19.06.2021).
3. Świerczyńska-Krępa M., Brożek J., Rogala B., Alergiczny nieżyt nosa, Medycyna Praktyczna dla Lekarzy, 13.08.2021 (dostęp z dn. 19.06.2021).
4. Zagor M., Czarnecka P., Janoska-Jaździk M., Nieżyt nosa, Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 20.12.2017 (dostęp z dn. 19.06.2021)