Co po operacji nosa? Jak unikać przesuszania śluzówki?

Operacje nosa mogą być wykonywane z różnych powodów – krzywa przegroda utrudniająca oddychanie, zabiegi natury estetycznej, polipy. Sam zabieg zazwyczaj nie trwa długo, ale po nim czeka długi okres rekonwalescencji. Ile trwa dochodzenie do siebie po operacji  i jak wspierać regenerację organizmu w tym trudnym czasie?

Operacje nosa - przyczyny

• Korekta kształtu  ze względów estetycznych np. usunięcie garbu na grzbiecie nosa, likwidacja asymetrii nosa, zmniejszenie wielkości, korekta czubka nosa. Operacja może dotyczyć części chrzęstnej nosa, kostnej lub obu jednocześnie (wówczas nazywana jest totalną korektą). Defekt budowy nosa może być przyczyną nasilonego dyskomfortu psychicznego.
• Pourazowa rekonstrukcja nosa.
• Korekta krzywej przegrody, czyli septoplastyka – wskazana tylko wtedy, gdy towarzyszą jej dolegliwości takie jak: nawracające infekcje zatok przynosowych, zaburzenia słuchu lub węchu, nawracające krwawienie z nosa, obturacyjny bezdech senny, chrapanie, częste bóle głowy, upośledzone oddychanie przez nos. Skrzywiona przegroda może być wadą wrodzoną, powstać w trakcie porodu lub po urazie w późniejszych latach życia. Bezobjawowa skrzywiona przegroda nie wymaga operacji z medycznego punktu widzenia. 
• Usuwanie polipów z nosa, czyli polipektomia – przyczyna ich powstawania nadal nie została ostatecznie wyjaśniona. Obserwuje się jednak ich częstsze występowanie u osób chorujących na astmę oskrzelową, mukowiscydozę, pierwotną dyskinezę rzęsek i u osób, których członkowie rodziny również mają polipy.
• Rynoplastyka (plastyka nosa) wtórna – poprawa niezadowalających efektów poprzedniej operacji, może być wykonana nie wcześniej niż 12 miesięcy po zabiegu pierwotnym.
• Ablacja małżowin nosowych – ma na celu ich zmniejszenie i ułatwienie oddychania przez nos.
• Usuwanie zmian skórnych – nowotwory skóry często powstają w miejscach najbardziej wyeksponowanych na działanie promieni  słonecznych, a więc m.in. na nosie.

Objawy pooperacyjne

Sama operacja jest bezbolesna – przebiega w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym (zwyczajowo nazywanym narkozą). Wybór metody znieczulenia zależy przede wszystkim od rozległości zabiegu. W przypadku septoplastyki i totalnej korekty nosa najczęściej jest ono ogólne. Zmniejszanie małżowin nosowych, czy usuwanie polipów to krótsze procedury, w których wystarczają miejscowe środki znieczulające.

Po operacji najczęściej towarzyszą nam:

• ból – pojawia się, gdy ustępuje działanie leków przeciwbólowych zastosowanych do zabiegu;
• obrzęk nosa;
• przesuszenie śluzówki nosa, uczucie tworzenia się suchych strupów w nosie;
• uczucie zatkania nosa i niekiedy też uszu;
• zasinienie.

Wyżej wymienione objawy zanikają stopniowo w ciągu kilku lub kilkunastu dni po zabiegu.

Operacja nosa – rekonwalescencja

Ile trwa rekonwalescencja po operacji nosa? Wszystko zależy od tego, jak zaawansowany był zabieg i czy przebiegł zgodnie z planem tzn. bez powikłań. Operacja przegrody nosa wymaga około 3 tygodni rekonwalescencji. Zwykle po tym czasie można wrócić do aktywności sprzed zabiegu, chociaż pełne wygojenie zachodzi dopiero po 5-6 tygodniach. Polipektomia i ablacja małżowin wymagają zaledwie kilku dni uważania na siebie. Totalna korekcja nosa lub operacje rozległych urazów to nawet 2 miesiące szczególnego przestrzegania zasad, z zastrzeżeniem, że do całkowicie normalnej aktywności z okresu przed zabiegiem (np. intensywnych ćwiczeń fizycznych) można wrócić nawet dopiero po roku.

Największą wiedzę o naszej operacji ma nie kto inny, jak lekarz, który ją przeprowadził – zwykle jest to laryngolog. Należy więc bezwzględnie stosować się do jego zaleceń. Istnieje jednak kilka uniwersalnych wskazówek, które odnoszą się do niemal wszystkich zabiegów nosa:

• należy utrzymać założoną do nosa tamponadę (opatrunek uciskowy od wewnętrznej strony jam nosowych, który mechanicznie napiera na naczynia krwionośne zamykając je, co tamuje krwawienie) tak długo, jak zalecił operator – zwykle jest to jeden do trzech dni;
• w pierwszym dniu po zabiegu należy odpoczywać w pozycji leżącej, z uniesioną głową oraz stosować zimne okłady na zmniejszenie opuchlizny i krwiaków;
• spanie na wznak z poduszką pod głową;
• unikanie intensywnej aktywności fizycznej;
• unikanie lotu samolotem, nurkowania, pływania;
• unikanie przegrzewania (np. pobytu w saunie, miejscach silnie nasłonecznionych, gorących kąpieli) i wyziębiania nosa;
• kiedy nos się zagoi i nie będą pojawiać się krwawienia, warto sięgnąć po żelowe preparaty nawilżające, które zapobiegną nadmiernemu przesuszaniu się śluzówki (czas stosowania nie powinien być dłuższy niż 30 dni) – lepiej wybierać preparaty oparte na bazie glicerolu, a nie roztworu wodnego.

Aby poczuć ulgę, żel nawilżający należy aplikować w prawidłowy sposób, 2 do 4 razy dziennie po 1-2 dawki do każdego otworu nosowego:

1. Zdjąć nasadkę ochronną przed każdorazowym użyciem;
2. Przed pierwszym użyciem kilkukrotnie nacisnąć dozownik do pojawienia się żelu;
3. Wprowadzić delikatnie końcówkę do otworu nosowego;
4. Trzymając pionowo butelkę nacisnąć dozownik;
5. Nie należy wydmuchiwać nosa po zastosowaniu żelu.

Powiązane artykuły:

Wpływ higieny nosa na odporność organizmu >>
Nawilżenie nosa - czym i jak nawilżyć nos >>
Czynność i budowa nosa człowieka >>